Jak wzmacniać odporność psychiczną i cieszyć się życiem?
Dlaczego niektórzy z nas lepiej radzą sobie z kryzysami, podnoszą się po największych porażkach a inni czują się załamani, gdy ktoś ich skrytykuje lub pojawią się wyzwania w pracy lub w domu?
O tym jak radzimy sobie z trudnościami decyduje odporność psychiczna. Cecha, w którą jesteśmy wyposażeni wszyscy w mniejszym bądź większym stopniu – stwierdza Anna Glińska coach, ekspertka. Gdy jest silna to stykając się z problemami zachowujemy hart ducha, pozostajemy stabilni. Gdy jest osłabiona, gorzej radzimy sobie z wyzwaniami, nawet najdrobniejsza rzecz wyprowadza nas z równowagi. Warto siłę psychiki nie tylko poznać, ale i rozwijać. Szczególnie, że żyjemy w stresogennej rzeczywistości. Badania pokazują, że Polacy są narodem zmęczonych ludzi, którzy często nie wiedzą, jak zadbać o swoją kondycję psychiczną i emocjonalną.
Czym jest odporność psychiczna?
To “cecha osobowości, która opisuje- jak ludzie radzą sobie ze stresem, presją, wyzwaniami, niezależnie od sytuacji”, (czyli niezależnie jak im się w życiu powodzi) – tak określa ją psychologia. Osoby odporne psychicznie mają lepsze samopoczucie, są bardziej pozytywne, spełnione w relacjach: w szkole czy pracy. Osobom odpornym psychicznie żyje się po prostu łatwiej.
Badania pokazują, że osoby bardziej odporne psychicznie o wiele lepiej radzą sobie ze zmęczeniem, zachowują równowagę i spokój, na co dzień. Odporność psychiczna nie jest receptą na szczęście, raczej dobrostan psychiczny.
Czy odporność psychiczną można rozwijać?
Odporność psychiczna jest neuroplastyczną cechą charakteru a to znaczy, że każdy człowiek bez względu na wiek, płeć może ją rozwijać i kształtować – wspomina Anna Glińska.
Tak jak na siłowni wzmacniamy mięsnie, tak też poprzez trening i ćwiczenia możemy budować siłę swojej psychiki. Warto pamiętać, że pewne czynniki mogą odporność psychiczną osłabiać, a inne wzmacniać. Poziom odporności psychicznej w ciągu życia może zarówno rosnąć, jak i maleć. Np. długotrwały stres, trudne wyzwania, traumy mogą ją znacznie obniżyć. Z kolei na wzrost odporności duży wpływ ma środowisko, w jakim się wychowywaliśmy, ale i w jakim przebywamy, oraz jak dbamy o siebie.
Jak budować odporność psychiczną?
Warto zacząć od wzmocnienia 4 filarów silnej psychiki, przedstawionych w MODELU 4C, który najczęściej stosuje w pracy z klientami- mówi coach Anna Glińska.
Są nimi:
1) Kontrola – rozumiana, jako przekonanie o tym, że mam wpływ na swój los.
2) Zaangażowanie, – czyli wytrwałość w realizowaniu celów.
3) Wyzwania postrzeganie życiowych wyzwań, jako szansy.
4) Pewność siebie – oznaczającą wysoki poziom wiary w swoje możliwości
Jak wzmacniać, na co dzień siłę swojej psychiki w obszarze kontroli?
Skupianie się na tym, na co nie mamy wpływu prowadzi nas do bezradności, rozczarowania, a w efekcie: przygnębienia i osłabienia sił witalnych. Doradzam, aby to, czego nie możesz zrobić, nie wpływało na to, co możesz zrobić. Skupiajmy się na tym, na co mamy wpływ – dodaje Anna Glińska.
Na przykład nie traćmy energii zamartwiając się tym, co nie zależy od nas (np. decyzjami polityków). Kontrolujmy swoje emocje poprzez oddech, głęboki, z przepony. Niezwykle skuteczną w zapanowaniu nad chaosem emocjonalnym jest aktywność fizyczna, choćby wyjście na krótki spacer, taniec do dźwięków ulubionej muzyki. Ważne jest, by się wysypiać, odżywiać zdrowo, przebywać w naturze.
Wiele starszych osób, jak i opiekunów czy opiekunek przeżywa niepokój związany z niepewną sytuacją polityczną tj. słucha wiadomości, przeżywa, denerwuje się. Wystarczy wyeliminować bodźce, które budzą w nas niepokój, czyli: wyłączyć radio, telewizor. Zamiast tego porozmawiajmy z kimś życzliwym, przyjacielem lub znajomym. Zróbmy ulubiony posiłek, kupmy bukiet wiosennych kwiatów, popatrzmy na zdjęcie bliskich. To nam dodaje siły, uspokaja. Przypomnijmy sobie sytuacje niepewności, które skończyły się dobrze.
Ważne, by zadbać o spokój w swoim otoczeniu. Całego świata nie zmienimy, ale w swoim domu, możemy stworzyć klimat spokoju, który na nas dobrze oddziałuje – dodaje Anna Glińska.
Jak rozwijać swoje zaangażowanie?
Wybierzmy coś, co jest dla nas ważne – cel – taki na miarę swoich możliwości i realizujmy go metodą małych, systematycznych kroków. Np. chce się nauczyć języka niemieckiego, tak, by swobodnie rozmawiać, zatem wyznaczamy sobie realny czas, w jakim chcemy tego dokonać. Zastanawiamy się i opracujmy swój plan odpowiadając na pytania: od czego zaczniemy, jak poradzimy sobie z przeszkodami, gdzie możemy znaleźć wsparcie. Ten zestaw pytań to prosty i skuteczny sposób na wyznaczenie celu i zrealizowanie go, bez przeszkód. Małe postępy, i nasza wytrwałość są dla nas nagrodą i dowodem, że jeśli chcemy to możemy- mówi Anna Glińska.
Jak wzmacniać siłę psychiki w obszarze wyzwań?
Ważne, by podejmować małe realne wyzwania, którym jesteśmy w stanie sprostać. Istotnym jest też, aby się za nie nagradzać i doceniać swój wkład. To buduje naszą odporność psychiczną i daje nam pozytywny impuls i motywację. Wielu dojrzałym kobietom, które skarżą się, że nie mają czasu na aktywność fizyczną – zalecam podjęcie codziennego wyzwania – aktywności 5000 kroków mówi Anna Glińska, coach.
Może to być spacer po lesie, parku, ogrodzie. W następnym miesiącu zalecam, by wyzwanie zwiększyć tj pokonywać dystans 5.500 kroków itd. Ta prosta technika działa cuda i zmienia nawyki na stałe. Dla osób starszych wyzwaniem ,może być codzienna gimnastyka 5 minut, potem 10 minut. Dla kogoś innego wyzwaniem może być 15 minut dziennie- wygospodarowanie czasu „tylko dla siebie”.
Jak wzmacniać pewność siebie?
Akceptacja swojej osoby to podstawa pewności siebie. I tu zalecam pracę, aby, karmić” swój umysł pozytywnymi myślami na swój temat gdyż one wpływają na dobre samopoczucie i podejmowane działania- mówi Anna Glińska. Wiele dojrzałych kobiet pielęgnuje brak wiary w siebie i trzyma w głowie ograniczające przekonania. Zmieniamy je na przekonania wspierające. „Wiem, że nie dam rady” na „ Spróbuje, zawsze mogę się wycofać”. Oczywiście nie dzieje się to w magiczny sposób, to codzienne przypominanie sobie i praca.
Jakie korzyści przynosi praca z 4 filarami odporności psychicznej?
Opisane powyżej filary odporności psychicznej i rozwijanie ich pomaga nam odzyskać równowagę po niepowodzeniach i trudnych chwilach. Jak w przypadku każdej zmiany w sferze psychicznej warto pamiętać, że jest to proces, który wymaga czasu, nie dzieje się to z dnia na dzień. Warto tę pracę rozpocząć, zaczynając od obszaru, z którym sobie najsłabiej radzimy. Oby techniki wzmacniania własnej psychiki –stały się tak popularne jak siłownia – wtedy będziemy mogli mówić, że naprawdę zatroszczyliśmy się o nasze zdrowie i psychiczny dobrostan.