Praca w domu opieki czy oferta opieki domowej – porównanie

W modelu opieki domowej z zamieszkaniem u seniora wynagrodzenie opiekunki ustalane jest zazwyczaj w formie ryczałtu i zależy od poziomu znajomości języka niemieckiego oraz stopnia trudności zlecenia. Dodatkowo wyższe stawki oferowane są przy pracy z osobami leżącymi, zleceniu obejmującym nocne dyżury czy opiekę nad dwiema osobami. Do standardowych świadczeń po stronie firmy należą: pokrycie kosztów podróży w obie strony, premie świąteczne i wakacyjne czy bonusy za dłuższy pobyt na zleceniu. Nieformalnym, lecz istotnym atutem jest też darmowe zakwaterowanie i wyżywienie. Warto jednak zaznaczyć, że wiele opiekunek pracuje w tym modelu na polską umowę-zlecenie lub prowadząc działalność gospodarczą. Z kolei w prywatnych domach opieki i domach współdzielonych opiekunowie pracują też w takich modelach jak wyżej,  a jednak opiekunowie korzystają z ustawowych dodatków: 25% za noc, 50% za niedziele. Dzięki temu przy grafiku obejmującym zmiany nocne i weekendowe realne wynagrodzenie jest bardzo atrakcyjne.

Największą różnicą między pracą całodobową w domu seniora a zatrudnieniem w placówce opiekuńczej jest sposób organizacji czasu. W modelu „live-in” granica między obowiązkami zawodowymi a życiem prywatnym praktycznie zanika – opiekunka mieszka z podopiecznym i dopasowuje się do jego rytmu dnia. Inaczej wygląda to w domach opieki, gdzie obowiązuje jasno określony grafik zmianowy. Pracownicy realizują tam etat w wymiarze 35–40 godzin tygodniowo, a po zakończonej zmianie mają pełną swobodę dysponowania swoim czasem. Harmonogram ustalany z wyprzedzeniem daje poczucie przewidywalności, a ewentualne nadgodziny są dodatkowo płatne lub rekompensowane wolnym czasem.

W przypadku pracy całodobowej z zamieszkaniem koszty utrzymania są praktycznie wyeliminowane – rodzina podopiecznego zapewnia opiekunce pokój, często także dostęp do osobnej łazienki oraz Internetu. Do jej obowiązków należy zwykle wspólne planowanie posiłków, zakupy i gotowanie, z czego sama również korzysta, dzięki czemu nie wydaje na wyżywienie ani podstawowe środki codziennego użytku. Takie rozwiązanie sprzyja oszczędzaniu, ponieważ niemal całość zarobków pozostaje do dyspozycji opiekunki. W placówkach opiekuńczych sytuacja wygląda nieco inaczej – choć praca nie wiąże się z mieszkaniem u podopiecznego, pracodawca zapewnia zakwaterowanie na czas kontraktu. Zasady dotyczące wyżywienia są ustalane indywidualnie, ale w przypadku wyjazdów z Promedica24 koszty związane z mieszkaniem oraz posiłkami pokrywa firma. Dzięki temu pracownik nie musi martwić się o organizację lokum, co znacznie ułatwia start w nowym miejscu pracy.

W opiece domowej jednym z największych wyzwań jest brak wyraźnej granicy między obowiązkami zawodowymi a życiem prywatnym. Rozłąka z rodziną oraz dość ograniczony kontakt z innymi ludźmi – całodobowe przebywanie z jednym seniorem i bariera językowa mogą prowadzić do poczucia samotności. Z kolei praca w domu opieki wiąże się z dużym tempem i koniecznością dzielenia uwagi pomiędzy wielu podopiecznych, co generuje presję i ryzyko przeciążenia. Jednak istotnym atutem jest tutaj system zmianowy – po zakończonym dyżurze pracownik wychodzi z pracy i zyskuje czas na regenerację.

W modelu opieki domowej z zamieszkaniem więź między opiekunką a seniorem nabiera wyjątkowej intensywności. Może to być źródłem satysfakcji i poczucia sensu pracy, ale jednocześnie prowadzi do zatarcia granic zawodowych. W domach opieki relacje mają bardziej profesjonalny i zrównoważony charakter – każdy mieszkaniec ma kontakt z wieloma pracownikami, a opiekun zajmuje się wieloma seniorami jednocześnie. Dzięki temu więź jest serdeczna, ale mniej absorbująca emocjonalnie. Co ważne, praca w zespole ogranicza poczucie izolacji: można wymienić się doświadczeniami, podzielić obowiązkami i zwyczajnie porozmawiać z kolegami z pracy.

Praca w prywatnym domu seniora ma charakter zajęcia praktycznego. Opiekunka jest zazwyczaj jedyną osobą odpowiedzialną za podopiecznego, więc nie funkcjonuje tu hierarchia stanowisk. Rozwój zawodowy sprowadza się głównie do samodzielnego podnoszenia kwalifikacji – nauki języka, udziału w kursach z zakresu demencji czy pierwszej pomocy – co może przełożyć się na wyższe stawki i atrakcyjniejsze oferty. W domach opieki sytuacja może wyglądać nieco inaczej. Można awansować na starszego opiekuna, lidera zmiany, a z czasem nawet koordynatora. Dodatkowo placówki organizują szkolenia z zakresu opieki, komunikacji czy obsługi nowoczesnego sprzętu, dzięki czemu pracownicy mają możliwość systematycznego podnoszenia kompetencji i rozwijania się w ramach struktur instytucji.

W domu seniora warunki pracy zależą głównie od tego, jak mieszkanie jest przystosowane. W domu opieki standardy bezpieczeństwa są wyższe – dostępny jest sprzęt ułatwiający pracę, obowiązują procedury i szkolenia BHP, a praca odbywa się w zespole. Etat w takiej placówce daje więc większe poczucie bezpieczeństwa i stabilne ubezpieczenie.

W pracy całodobowej w domu seniora wymagania są stosunkowo elastyczne. Podstawowa znajomość języka niemieckiego pozwala porozumiewać się w codziennych sprawach, a doświadczenie praktyczne w opiece (np. nad członkiem rodziny) często wystarcza. Dodatkowe kursy, prawo jazdy czy szkolenia z pierwszej pomocy zwiększają szanse na lepsze oferty, ale nie są obowiązkowe. Ważne są także cechy osobowości – cierpliwość, empatia, odporność na stres – oraz dobry stan zdrowia fizycznego.

W domach opieki wymagania są wyższe. Kandydat musi mieć odpowiednie kwalifikacje zawodowe, a znajomość języka niemieckiego na poziomie A2 jest wskazana, zarówno w mowie, jak i piśmie. Konieczne są też dokumenty potwierdzające niekaralność, stan zdrowia i aktualne szczepienia. W tym modelu kluczowa jest zarówno wiedza teoretyczna, jak i umiejętność pracy w zespole oraz prowadzenia dokumentacji medycznej.