Choroba Alzheimera

Wg różnych badań częstość występowania choroby Alzheimera ocenia się na:

Choroba Alzheimera charakteryzuje się upośledzeniem sprawności intelektualnej. Upośledzenie to zwykle narasta stopniowo, od nieznacznie nasilonego zapominania do całkowitej niesprawności umysłowej. Osoba cierpiąca na otępienie zwykle ma trudności z zapamiętywaniem, ale w zależności od stopnia zaawansowania choroby, może mieć też problemy z rozumieniem, wnioskowaniem, uczeniem się nowych rzeczy, orientacją w czasie i przestrzeni. Bywa, że początek choroby jest podstępny i członkowie rodziny nie zauważają pierwszych objawów. Zdarza się, że chory, jako pierwszy, sam dostrzega pewne trudności, ale stara się je ukryć przed bliskimi.

W początkowym, łagodnym stadium choroby osoba chora zazwyczaj radzi sobie z większością wcześniej wykonywanych obowiązków i może uczestniczyć w pełni w procesie leczenia. Czasem wczesne objawy zaburzeń pamięci mogą być mylnie uznane za objaw stresu lub depresji. Taki błąd diagnostyczny może odsunąć w czasie rozpoczęcie leczenia i dodatkowo obciążyć chorego i jego rodzinę.

U niektórych chorych może dojść do zmiany osobowości. Jedni pozostają tacy jak dawniej – łagodni i mili, bądź trudni we współżyciu, inni zaś znacząco się zmieniają. Ludzie z zaburzeniami pamięci często zamartwiają się nawet drobnymi rzeczami. Obowiązki, kiedyś proste, mogą teraz być niemożliwe do wykonania, co z kolei może wywołać niepokój, złość lub przygnębienie. Osoba chora nie zawsze może zapanować nad swoimi reakcjami, na przykład może być wybuchowa lub niespokojnie chodzić po mieszkaniu.

Warto pamiętać, że zachowania te nie wynikają ze złej woli, lecz są skutkiem uszkodzenia mózgu. Wraz z pogłębianiem się otępienia choremu coraz trudniej ukryć kłopoty związane z pogarszającą się pamięcią. Chory może nie potrafić podać aktualnej daty ani nazwy miejsca, w którym obecnie przebywa, może mieć trudności z wykonywaniem podstawowych czynności, na przykład z ubieraniem się czy układaniem nawet prostych zdań.

Z biegiem czasu postępujące uszkodzenie mózgu przyczynia się do upośledzenia innych funkcji: motoryki (pojawiają się trudności w koordynacji ruchów, pisaniu, chodzeniu) i mowy (trudności ze znalezieniem prostych słów). Chory może chodzić z trudem, powłócząc nogami, może przestać dbać o higienę.

Funkcjonowanie chorego może zmieniać się z dnia na dzień. To dodatkowo może utrudniać opiekę, ponieważ trudno przewidzieć zachowania chorego.

W końcowych stadiach otępienia uszkodzenie mózgu jest tak znaczne, że chory nie wstaje z łóżka, traci kontrolę nad załatwianiem potrzeb fizjologicznych i zdolność porozumiewania się. Wymaga pełnej opieki.

Osobom z chorobą Alzheimera można obecnie zaproponować wyłącznie leczenie objawowe. W fazie lekkiej i średnio zaawansowanej są to inhibitory acetylocholinestrazy (m.in. donepezil czy rywastygmina), a w fazie średnio zaawansowanej i zaawansowanej jest to antagonista receptora NMDA – memantyna. Leki nowej generacji w mniejszym stopniu wywołują objawy zespołu parkinsonowskiego. Bardzo często chorzy na Alzheimera skarżą się na zaburzenia snu. Oprócz działań pozafarmakologicznych stosuje się także leki nasenne, często z przejściową poprawą. Pamiętać należy, że osoby z chorobą Alzheimera chorują także na inne choroby i powinny być leczone z tych powodów przez lekarza rodzinnego.

U chorych z uszkodzeniami mózgu o charakterze otępiennym powinniśmy częściej wykonywać badania dodatkowe ze względu na to, że często nie potrafią oni się skarżyć ani zgłaszać dolegliwości.

Bardzo istotne jest to, aby w prowadzeniu medycznym chorego z otępieniem brał udział jego Opiekun, gdyż zna go bardzo dobrze. Wsparcie Opiekuna jest w tej sytuacji niezastąpione.

W wielu ośrodkach naukowych prowadzone są badania nad szczepionką przeciwko chorobie Alzheimera.

Drugim pod względem częstotliwości występowania rodzajem demencji (otępienia) jest otępienie naczyniopochodne i mieszane.